لیمو ترش و خواص عجیب آن

لیمو ترش و خواص عجیب آن
نام دیگر: لیمو سنگی
نام علمی: Citrus limon
نام عمومی: lemon
نام انگلیسی: Lime tree
نام عربی: لیمو
نام فرانسوی: Citronnier
نام آلمانی: Lemonienbaum
نام‌های مترادف: Citrus medica, Citrus limonum
نام خانواده: Rutaceae (مركبات)

گیاه‌شناسی و لیمو ترش و خواص عجیب آن:

لیموترش درختچه‌ای است همیشه‌ سبز که ارتفاع آن تا۶ متر می رسد. دارای ساقه‌ای راست و شاخه‌هایی خاردار است. برگ‌های آن متناوب، به رنگ سبز یا سبز مایل به زرد و براق و میوه‌ها کوچک، تخم‌مرغی و به رنگ سبز، سبز مایل به زرد یا زرد هستند. درخت لیموترش در نواحی مدیترانه و نواحی نیمه گرمسیری کشت می‌شود. این درخت برعکس واریته های دیگر سیتروس دائماً در حال میوه دادن است.

تاریخچه و لیمو ترش و خواص عجیب آن:

لیمو، بومی آسیای جنوب شرقی و احتمالاً هند یا جنوب چین است. تاریخچه آن به دلیل تشابهی که با گونه نزدیک آن یعنی ترنج دارد، در پاره‌ای موارد مشخص نیست. این‌گونه تصور می‌شد که لیمو، در آثار هنری روم مربوط به اولین قرن بعد از میلاد به تصویر درآمده، ولی منابع دیگر از رویش این میوه، برای اولین بار در دومین قرن بعد از میلاد در اروپا سخن گفته‌اند. فیزیکدان‌ها در سال ۱۶۰۰ میلادی، به این نکته دست یافتند که اگر دریانوردان هرروز آب‌لیمو مصرف کنند، از ابتلا به کمبود ویتامین C در سفرهای دریایی درازمدت، در امان می‌مانند.

اسکوربوت نوعی کمبود ویتامین C است که ضعف ماهیچه‌ها، ناتوانی بدن در التیام زخم و خرابی لثه‌ها را به دنبال دارد. قانون کشور انگلیس، کشتی‌های انگلیسی را به حمل لیمو به‌اندازه کافی یا آب‌لیمو به‌اندازه روزانه ۳۰ گرم برای هر دریانورد مجبور کرده بود و ازاین‌رو، ملوان‌های انگلیسی، لقب لایم گرفته بودند. صنعت لیموی کالیفرنیا، بعد از Gold Rush (هجوم به مناطق طلاخیز) در سال ۱۸۴۹ آغاز شد. کشت آن از سال ۱۹۴۰ تا ۱۹۶۵ افزایش یافت و در حال حاضر کالیفرنیا و آریزونا عمده‌ترین کشت کنندگان لیمو هستند و بدین ترتیب آمریکا قبل از مکزیک و ایتالیا، مهم‌ترین محل کشت لیمو به‌حساب می‌آید. بیش از ۵۰ درصد از محصول لیموی آمریکا، برای تولید آب‌لیمو و دیگر فرآورده‌های نوشیدنی به مصرف می‌رسد. پوست، گوشت و دانه آن نیز در ساخت روغن، پکتین یا محصولات دیگر به کار می‌رود. آب‌لیمو، مدر، معرق، قابض و مقوی است و به‌صورت لوسیون و جهت قرقره کردن استفاده می‌شود. خواص مذکور، از دیرباز موردتوجه بوده است.

پوست لیمو:

منشأ جغرافیایی:

ليمو از کشتگاه‌های نواحی مدیترانه، به‌ویژه جنوب ایتالیا و اسپانیا صادر می‌گردد.

 ترکیبات مهم:

لیموترش حاوی ۶- ۲ درصد اسانس است که مهم‌ترین اجسام آن لیمونن و سیترال می‌باشند. ترکیبات دیگر آن شامل کاروتنوئیدها، فلاونوئیدها، اسیدسیتریک، اسیدهای گیاهی متنوع، کومارین‌ها و پکتین هستند.

لیمو ترش و خواص عجیب آن:

پوست لیمو مقوی معده، معطر کننده، جلوگیری از شکنندگی عروق و به‌خصوص در درمان فلبيت (التهاب جدار سیاهرگ) مؤثر است. عصاره لیمو یا اسانس استخراج‌ شده، در داروهای مقوی معده یا نیرو دهنده به کار می‌شود.

نحوه مصرف:

تهیه چای: تهیه چای از لیموترش به‌طور مستقل معمول نیست، ولی همراه با گیاهان دیگر به‌صورت تی‌بگ مصرف می‌شود و دربسته‌های ۳-۲ گرمی موجود است.

آب لیمو:

خواص لیمو ترش چیست؟

از خواص لیمو ترش می توان به وجود ویتامین C اشاره کرد که از ترکیبات مهم لیمو به شمار می‌رود، از خونریزی زخم‌ها جلوگیری و به مقاومت بدن در برابر عفونت‌ها کمک می‌کند. همچنین به‌عنوان ضد اکسیدان عمل کرده و اثرات ضد سرطان آن در مطالعات حیوانی و انسانی گزارش‌ شده است. ویتامین C به‌خصوص نقش مهمی در خنثی کردن نیتروزآمین‌ها که سرطان‌زا هستند، دارد. پکتین آن دارای خاصیت کاهش کلسترول بوده و در کاهش امراض قلبی مؤثر است. پکتین در جلوگیری از اسهال و استفراغ نیز نقش بسزایی دارد. بیوفلاونوئیدهای لیمو خاصیت شکنندگی مویرگ‌ها را کاهش داده و در جلوگیری از تصلب شرائین، واریس و خونریزی لثه بسیار مفید است (در حقیقت بیوفلاونوئیدها در جلوگیری از شکنندگی مویرگ‌ها و ایجاد استحکام آن‌ها نقش اساسی دارند.)

آب‌ لیمو خاصیت ضد میکروبی خوبی داشته و مصرف آن در افرادی که دچار عفونت، تب، آنفلوانزا و سرماخوردگی هستند، بسیار مفید است. آب‌لیمو مقوی پانکراس و کبد نیز هست. مصرف آب‌لیمو در موارد پیوره و زخم گلو مفید بوده و در جلوگیری از خونریزی آن‌ها مفید است. مخلوط آب‌لیمو و گلیسیرین به نسبت حدود ۱ به ۱۰ برای نرم کردن پوست بسیار مفید است و در درمان آکنه (جوش صورت) و آفتاب‌سوختگی مصرف می‌شود. برای این منظور مقدار ۹۰ میلی‌لیتر گلیسیرین را با ۱۰ میلی‌لیتر آب‌ لیمو در شیشه‌ای مخلوط نموده و هنگام مصرف به‌خوبی تکان دهید و بلافاصله روی پوست بمالید. این عمل به‌خصوص برای پوست دست‌ و پا و در هنگام خواب که مخلوط تا صبح به‌خوبی تأثیرگذار باشد، مفید است. همچنین آب‌ لیمو به رفع عطش کمک زیادی می‌کنند (شربت آب‌ لیمو) و مصرف خوراکی آن در افرادی که روماتیسم دارند، مفید است.

احتیاط:

صرف نظر از خواص لیمو ترش مصرف زیاد آب‌لیمو، به‌خصوص به شکل مستقیم، ممکن است اثراتی مخرب روی مینای دندان ایجاد کند؛ بنابراین، بهتر است همیشه به‌صورت رقیق‌ شده مصرف شود.

مهم‌ترین خواص لیمو ترش چیست؟

ضد شکنندگی عروق مویینه، ضد سم تریاک، ضد سم بعضی سموم، ضد ورم، ضد تب، ضد کمبود ویتامین C و ادرارآور.

نکات قابل‌ توجه:

۱- گر چه شرایط آب‌وهوایی در مواد مؤثر گیاهان تأثیر می‌گذارد، ولی مواد و خواص لیمو ترش در نواحی مختلف جهان با ایران باهم مشابه‌اند. البته درختچه لیمو بیشتر با آب‌وهوای گرم سازگار است.

۲- دم‌نوش لیموعمانی به‌طور مستقل یا همراه با گیاهان دیگر، مشابه تی‌بگ‌های تهیه‌ شده جدید از پوست لیمو در جهان است و دارای همان خواص پوست لیمو است.

٣- واریته‌های دیگر لیمو که میوه‌ای بزرگ دارند، ازنظر ترکیبات موجود در آب با این لیمو مشابه‌اند، ولی ترکیبات پوست آن‌ها تا حدی با همدیگر تفاوت دارد.

۴- در بسیاری از نقاط ایران پوست لیمو را به‌صورت ترشی مصرف می‌کنند که دارای همان خاصیت پوست تازه یا گرد پوست لیموست.

۵- چون پوست و مخصوصاً دانه‌های لیمو بسیار تلخ هستند، در زمان تهیه آبلیمو نباید روی آن‌ها بیش‌ازاندازه فشار آورد، در غیر این صورت آبليمو تلخ خواهد شد.

۶- ترکیباتی در آبلیموی تازه وجود دارند که با مرور زمان تغییر می‌کنند، بنابراین آبلیموی تازه و کهنه کمی ازنظر مواد مؤثر با یکدیگر اختلاف دارند. البته خواص دارویی و درمانی آن‌ها تا حد زیادی مشابه است.

۷- لیموترش که در این کتاب توضیح داده‌شده، در بازار به نام لیمو سنگی مشهور است، اما گونه عمانی (Key lime) با نام علمی Citrus aurantifolia است که در ایران از آن آبليمو تهیه می‌شود. لیموعمانی به‌صورت مستقیم یا پودر به‌عنوان آرام‌بخش، اشتها آور، عطر و طعم‌دهنده در طب عوام و به‌طور عمومی مصرف می‌شود.

۸- در طب عوام ایران از مخلوط دم‌کرده یا جوشانده لیموعمانی و گل‌گاوزبان به‌عنوان آرام‌بخش و مقوی قلب استفاده می‌شود. به نظر می‌رسد که مخلوط این دو گیاه دارای اثرات سینرژیسمی است (آثار یکدیگر را تقویت می‌کنند) و ضمن خوش‌طعم و خوش‌رنگ شدن اثرات مطلوبی ایجاد می‌کند. اکثراً این مخلوط را با نبات مصرف می‌کنند. مطالعات علمی دراین‌باره صورت نگرفته و لازم است، تحقیقاتی دراین‌باره صورت گیرد.

۹- ده کشور اول تولیدکننده لیموترش در سال ۲۰۱۱ شامل چین، مکزیک، هند، آرژانتین، برزیل، آمریکا، ترکیه، اسپانیا، ایران و ایتالیا می‌باشند که به میزان ۱۳۸۸۷۸۹۴ تن تولید کرده‌اند.

نکته مهم:

بیشترین میزان تأثیرگذاری گیاهان دارویی متعلق به عصاره‌ گیاهان دارویی است و بعدازآن می‌توان به مکمل‌هایی نظیر کپسول‌ها اشاره کرد. کمترین میزان اثرگذاری هم متعلق به عرق و چای و دم‌نوش است.
امیدوارم که اطلاعات خوب و مفیدی در اختیار شما قرار داده باشیم با نظر دهی و امتیازدهی مارو از کیفیت مطالب آگاه نمایید. برای دریافت اطلاعات بیشتر به سایت فروشگاه محصولات ارگانیک آشا مراجعه نمایید و برای کسب اطلاعات در مورد محصولات ارگانیک می‌توانید با شماره  09120038341 مشاور فروشگاه ارگانیک آشا تماس بگیرید یا از طریق تلگرام، اینستاگرام با ما در ارتباط باشید.

لیمو ترش و خواص عجیب آن

منابع اطلاعات:
کتاب‌ها و مقالات گیاهان دارویی
فروشگاه محصولات ارگانیک آشا
موسسه کار آفرینی دکتر زرقانی

لیمو ترش و خواص عجیب آن