خواص گیاه جینسینگ برای سلامتی
نام علمی: Panax ginseng
نام عمومی: Ginseng
نام انگلیسی: Ginseng
نام عربی: جنسه
نام فرانسوی: Ginseng
نام مترادف: Aralia ginseng
خانواده: Araliaceae (خانواده عشقه)
گیاهشناسی وخواص گیاه جینسینگ برای سلامتی:
جینسینگ گیاهی است چندساله به بلندی تا ۸۰ سانتی‌متر، دارای برگ‌هایی مشتمل بر پنج برگچه نوک‌تیز دندانه‌دار که دو برگچه پایینی کوچک‌تر از بقیه هستند. گل‌های آن به‌صورت چتری مجتمع شده به تعداد ۱۵ تا ۲۰ عدد در هر چتر می‌باشند. ریشه‌های این گیاه متورم و برحسب سن گیاه ممکن است تا ۱/۲ متر طول و ۱۰ سانتی‌متر عرض داشته باشد. قسمت مورد استفاده گیاه، ریشه‌ها هستند.
ریشه‌های گیاهان مسن و غیر پرورشی ارزش دارویی بیشتری دارد. گیاه معمولاً در نواحی جنگلی کوهستانی و به‌خصوص در نواحی پرآب و تخته‌سنگی می‌روید. با توجه به استفاده بسیار زیاد از این گیاه در جهان، پرورش آن در نقاط مختلفی از دنیا معمول گشته است.
تاریخچه و خواص گیاه جینسینگ برای سلامتی:
جینسینگ احتمالاً پرمصرف‌ترین گیاه دارویی در طب سنتی است و نقش مهمی درفروشگاهای محصولات گیاهی دارد. انواع مختلف جینسینگ بیش از دو هزار سال است که در پزشکی استفاده می‌شود. نام پاناکس به معنای «شفابخش کل» از کلمه‌ای یونانی گرفته شده و خواص آن، مشتریان زیادی را به خود جلب کرده است.
ریشه آدم نمای آن (شن – سنگ به معنی ریشه آدم‌نما) طرفداران مکتب Signatures را به این باور رساند که ریشه آن می‌تواند مقوی هر عضوی از بدن باشد.
منشأ جغرافیایی:
جینسینگ بومی کوه‌های جنگلی قسمت شرق آسیاست. این گیاه در چین، ژاپن، شوروی سابق و کره کشت می‌شود. گیاه و فرآورده‌های دارویی آن عمدتاً از کره، چین و ژاپن صادر می‌گردد. گیاهی که از آمریکا صادر می‌شود؛ گونه کین کوفولیز است که گونه افی‌سینال (گونه واقعی دارو) نیست.
خواص گیاه جینسینگ برای سلامتی:
ریشه جینسینگ از قدیم برای درمان ضعف و ناتوانی، تصلب شرائین، بیماری‌های خونی و خونریزی، کولیت و رهایی از دردهای ناشی از کهولت، سرطان و اختلالات پیری به کار می‌رفته است.
مدارکی گزارش شده که نشان می‌دهد ریشه جینسینگ از خواصی مانند تقویت عمومی بدن، افزایش توانایی ذهنی و فیزیکی، حفاظت از بدن در برابر دیابت‌های آزمایشی، پریشانی عصبی، بیماری اشعه و برخی از انواع سرطان، ، کاهش استرس، افزایش قدرت روحی و جسمی میزان کار، افزایش میل جنسی، تحریک کننده سیستم ایمنی، سنتز پروتئین در بدن، افزایش قدرت ترشح غدد داخلی، کاهش قند خون و کاهش کلسترول سرم برخوردار است. امروزه استفاده آن برای کاهش استرس، به علت داشتن ترکیبات ساپونینی رایج است.
طريقه و میزان مصرف:
تهیه چای: یک لیوان آب در حال جوش را روی ۳ گرم پودر ریشه گیاه ریخته و حدود ۱۰ دقیقه روی آن را بپوشانید تا دم بکشد؛ سپس آن را صاف کرده و میل کنید. این میزان می‌تواند تا سه بار در روز تکرار شود. مدت مصرف به این صورت حداکثر ۴-۳ هفته بلامانع است. این محلول به‌عنوان مقوی معده توصیه می‌گردد. مقدار مصرف معمول ریشه ۴/۵-۶ گرم در روز است. در روسیه معتقدند پس از ۲۰-۱۵ روز مصرف جینسینگ باید آن را به مدت دو هفته قطع کرد.
میزان مصرف عادی آن به‌عنوان مقوی، از فرآورده‌های استاندارد که حاوی ۵ میلی‌گرم جین‌سنوزيد باشند تا سه بار در روز است. یک نکته راجع به جینسینگ اینکه مصرف یک ماه آن در فصل پاییز باعث می‌شود بدن در زمستان دارای قدرت دفاعی خوبی باشد. مصرف تنتور آن در درمان اسهال، تسکین آسم و درمان سرفه مؤثر است.
خواص گیاه جینسینگ برای سلامتی:
از مهم ترین خواص جینسینگ می توان به، آدرنرژیک، ضد درد، ضد آریتمی، ضد سرطان، ضدافسردگی، ضد ورم، ضد اکسیدان، درمان نفخ، ضدعفونی‌کننده، ضد ویروس، افزایش‌دهنده میل جنسی، مقوی قلب، ملین، ادرارآور، تهوع‌آور، محرک، استروژنیک، خلط آور، محافظ کبد، افزایش‌دهنده حافظه، محرک تنفسی، مسکن، مقوی معده، گشاد کننده عروق، کاهش دهنده قند خون، محرک سیستم ایمنی، مقوی معده، آرام‌بخش و محرک تنفسی اشاره کرد.
فرآورده‌های دارویی:
جینسینگ در اشکال مختلف ازجمله قرص، کپسول، عصاره، قطره، شربت و پودر عرضه می‌شود. همچنین به‌صورت تی‌بگ‌های ۳ گرمی جهت تهیه چای موجود است.
عوارض جانبی:
مصرف مقادیر زیاد آن باعث بی‌خوابی، سردرد، استفراغ، درد پستان، عصبانیت، اسهال به‌خصوص هنگام صبح، افزایش فشارخون، راش پوستی و پریود سنگین می‌شود.
ترکیبات مهم:
ترکیبات اصلی جینسینگ، تری ترپن ساپونین هایی به نام جین‌سنوزیدها هستند که حدود ۳-۲ درصد وزنی ریشه‌ها را تشکیل می‌دهند. اسانس آن به میزان ۵ درصد است که حاوی اجسامی ازجمله لیمونن، ترپی‌نئول و سیترال است. همچنین دارای نشاسته به میزان ۳۲-۸ درصد است.
از دیگر ترکیبات آن ویتامین‌ها ازجمله اسید نیکوتینیک، بیوتین، تیامین، ریبوفلاوین و پانتوتنیک اسید است. ترکیبات دیگری نیز به نام کولین، مواد معدنی، قندهای ساده شامل گلوکز، فروکتوز، سوکروز و مالتوز و فلاونوئیدها در این گیاه موجود است.
به‌تازگی تعدادی پلی استیلن در جین سینگ کشف‌شده که به نام‌های جین سنوری نس A تا K نام‌گذاری شده است. همچنین عنصر مهم ژرمانیوم به مقدار قابل‌ملاحظه (۳۰۰ppm) در آن گزارش شده است.
جالب اینکه ترکیبات موجود در این گیاه گاه دارای اثرات متضادند؛ مثلاً جین سنوزيد Rgi بالابرنده فشارخون و محرک اعصاب مرکزی است، درحالی‌که جین سنوزيد Rbi خاصیت کاهش فشارخون و روی اعصاب مرکزی اثر دپرسیون را دارد. به همین دلیل استاندارد کردن محصولات جین سینگ کاملاً اختصاصی است. این دارو برای درمان بیماری‌ها در طب مدرن نیست و بیشتر جهت پیشگیری مصرف می‌شود.
نکات قابل‌توجه:
1- جینسینگ از طب شرق آسیا سرچشمه گرفته است؛ جایی که گیاه برای هزاران سال به‌عنوان مقوی و افزایش‌دهنده قدرت جنسی مورد مصرف بوده است.
2- درصورتی‌که ریشه مرغوب باشد، قاعدتاً باید ۵ درصد جین سنوزيد داشته باشد که در این صورت ۱۰۰ میلی‌گرم از پودر این ریشه حاوی ۵ میلی‌گرم جین سنوزید است که برای یک نوبت استفاده است و این مقدار می‌تواند تا سه بار در روز تکرار گردد.
3- جینسینگ به دو صورت تولید می‌شود که حاصل آن به دورنگ سفید و قرمز است. در نوع سفیدپوست آن کاملاً جداشده است و نوع قرمز به‌وسیله بخار به رنگ کارامل درمی‌آید.
4- این گیاه در ایران نمی‌روید و ازدیگر کشورهای آسیایی وارد می‌شود.
۵- محصولات دارویی جینسینگ که در نقاط مختلف دنیا عرضه می‌شود، دارای اثرات یکسان نبوده و متأسفانه به علت تقلبات زیاد در آن‌ها، بسیاری از این محصولات دارای اثرات ذکرشده نیستند.
۶- می‌توان ریشه جینسینگ را پودر و داخل کپسول‌های خالی ۵۰۰ میلی‌گرمی که در داروخانه‌ها موجود است ریخت و مصرف نمود.
۷- جدیداً نوشابه‌هایی به بازار عرضه شده‌اند که حاوی عصاره جینسینگ می‌باشند. این نوشابه‌ها در بازار ایران موجود بوده و باید به تاریخ انقضای آن‌ها توجه نمود.
نکته مهم:
بیشترین میزان تأثیرگذاری گیاهان دارویی متعلق به عصاره گیاهان دارویی است و بعدازآن می‌توان به مکمل‌هایی نظیر کپسول‌ها اشاره کرد. کمترین میزان اثرگذاری هم متعلق به عرق و چای و دم‌نوش است.
امیدوارم که اطلاعات خوب و مفیدی در اختیار شما قرار داده باشیم با نظر دهی و امتیازدهی مارو از کیفیت مطالب آگاه نمایید. برای دریافت اطلاعات بیشتر به سایت فروشگاه محصولات ارگانیک آشا مراجعه نمایید و برای کسب اطلاعات در مورد محصولات ارگانیک می‌توانید با شماره 09120038341 مشاور فروشگاه ارگانیک آشا تماس بگیرید یا از طریق تلگرام، اینستاگرام با ما در ارتباط باشید.
خواص گیاه جینسینگ برای سلامتی
منابع اطلاعات:
کتاب‌ها و مقالات گیاهان دارویی
فروشگاه محصولات ارگانیک آشا
موسسه کار آفرینی دکتر زرقانی
