خواص میوه زردآلو چیست؟
نام علمی: Armeniaca vulgaris
نام‌های عمومی: Chinese almond, Apricot
نام عربی: مشمش (Mishmish)
نام انگلیسی: Apricot tree
نام فرانسوی: Abricotier
نام آلمانی: Aprikosen
نام مترادف: Prunus armeniaca
نام خانواده: Rosaceae (گل سرخ)
گیاه‌شناسی و خواص میوه زردآلو چیست؟
زردآلو درختی است زیبا به ارتفاع تا شش متر. برگ‌های آن ساده و دارای پهنکی تقریباً دایره‌ای و نوک‌تیز به رنگ سبز روشن می‌باشند. گل‌های زردآلو درشت، به رنگ سفید یا مایل به گلی هستند که بدون دم گل به ساقه متصل می‌شوند. این گل‌ها به‌صورت منفرد یا دوتایی در کنار هم‌روی ساقه قرار می‌گیرند. میوه زردآلو نسبتاً درشت، زرد روشن و خوشمزه با یک هسته به طول تا ۳ و عرض تا ۱/۵ سانتی‌متر است. هسته اصولاً حاوی یک‌دانه می‌باشد که معمولاً شیرین و گاهی نیز تلخ است. قسمت مورداستفاده زردآلو میوه و مغز دانه آن است.
در کتاب گیاهان دارویی شادروان دکتر زرگری در مورد زردآلو چنین نوشته شده است: مدارک تاریخی منشأ درخت زردآلو را به ترکستان و منچوری نسبت می‌دهند. این درخت هنوز هم در پکن به حالت وحشی دیده می‌شود. پرورش آن احتمالاً سه قرن قبل از میلاد مسیح در چین آغاز شد و پس‌ازآن، مقارن قرن اول میلادی به نواحی غربی آسیا انتقال یافت.
تاریخچه و خواص میوه زردآلو چیست؟
زردآلو از زمان باستان در ایران کشت می‌شده و خشک آن ازجمله محصولات صادراتی بوده است. همچنین بیش از ۲۰۰۰ سال است که در کشورهای هندوستان و چین استفاده می‌شود. دانگ فنگ، فیزیکدان قرن دوم بعد از میلاد، به‌عنوان دستمزد، درخت زردآلو می‌گرفت. در انجیل نیز به این گیاه اشاره شده است.
این گیاه بومی ارمنستان (Armenia) و ازاین‌رو نام علمی آن prunus armeniaca است. رومی‌ها نام آن را «praecocium» به معنای «پیش رست» گذاشتند که به زود رستی این میوه اشاره دارد و ازاینجا نام زردآلو شکل گرفت.
منشأ جغرافیایی:
زردآلو بومی چین و ژاپن است، ولی در مناطق گرم‌تر در دنیا کشت و توسعه داده شده است. مناطق مهم کشت آن از ترکیه تا ایران است. همچنین در نواحی جنوب اروپا، جنوب آفریقا، استرالیا و کالیفرنیا کشت‌شده است. واریته های مختلف این میوه ازنظر مزه، رنگ و اندازه در دنیا وجود دارد.
خواص میوه زردآلو چیست؟
انواع اشکال تازه، خشک، مربا، ژله و محصولات دیگر در جهان مورد استفاده است. در فرهنگ افغانستان و چین از دانه‌های زردآلو مانند بادام استفاده می‌شود. روغن دانه‌ها به‌وفور در غذا، مربا، شیرینی‌پزی و آرایشی بهداشتی مصرف دارد. از خواص زردآلو اینکه دم‌کرده پوست آن نیز به‌عنوان قابض در رفع التهابات پوست مؤثر است.
سال‌ها قبل، عقیده بر این بودند که یکی از خواص زردآلو خاصیت ضد سرطانی آن به دلیل گلوکزید آمیگدالین موجود در هسته دانه زردآلو است؛ به‌طوری‌که بسیاری از افراد روزی یک‌دانه هسته تلخ زردآلو را مصرف می‌کردند، ولی در سال ۱۹۸۰ گزارشی در آمریکا منتشر شد که این نظر را تقریباً رد کرد. زردآلو در طب چین به‌عنوان ضد آسم، ضد سرفه و ضد یبوست مصرف می‌شود.
سمیت دانه تلخ زردآلو:
دانه تلخ زردآلو منبعی از سیاناید سمی است. گزارش‌هایی از مرگ حدود ۲۰ نفر در اثر خوردن حتی دو عدد دانه تلخ زردآلو وجود دارد. میزان آمیگدالین که ماده تلخ‌دانه‌هاست تا ۸ درصد گزارش شده است. انواع وحشی (خودرو) ممکن است تا ۲۰ برابر انواع کشت‌شده آمیگدالین داشته باشند.
نشانه‌ها و عوارض مسمومیت شامل سردرد، گیجی، استفراغ، تهوع، کاهش فشارخون تشنج، فلج، كما و مرگ از ۱ تا ۱۵ دقیقه بعد از خوردن (هضم) دانه‌هاست. پادزهرهای جلوگیری کننده از مسمومیت و مرگ با هسته زردآلوی تلخ شامل: نیتریت، تیوسولفات، هیدروکسوکوبالامين و آمینوفنل می‌باشند.
ترکیبات مهم:
اسیدهای گیاهی زردآلو عبارت‌اند از: اسید مالیک، اسیدسیتریک، اسید تارتریک، اسید کینیک، اسید سوکسینیک، اسید استیک، اسید کافئیک، اسید پاراکوماریک و اسید فرولیک است. قندها شامل: گزیلوز، گلوکز، فروکتوز، سوربیتول، آراژینوز و گالاکتوز می‌باشند.
ترکیبات مهم اسانس زردآلو شامل میرسن، لیمونن، پاراسایمن و ژرانیال است. از دیگر ترکیبات می‌توان ویتامین‌ها ازجمله ویتامین‌های C, K تیامین و نیاسین را نام برد. از املاح مهم زردآلو آهن است. ترکیب مهم دیگری به نام بتاکاروتن که پیش ساخت ویتامین A می‌باشد، در زردآلو به میزان قابل توجهی وجود دارد. میزان پکتین (یک ترکیب سنگین پلی ساکاریدی) و فلاونوئیدها (که از اجسام رنگی هستند) از ۲ تا ۲۰۰ میلی‌گرم در ۱۰۰ گرم دانه متغیر است. دردانه‌هایی که میزان این گلوکزید زیاد باشد، مزه آن‌ها تلخ خواهد بود (چون تلخی دانه‌های تلخ مربوط به گلوکزید سیانوژنتیک آن‌هاست).
صمغ حاصل از درخت زردآلو در فرمولاسیون قرص‌ها و امولسیون‌ها آزمایش شده و نتایج آن مشابه با صمغ عربی است (صمغ عربی صمغی است که از گیاه آکاسیا به دست می‌آید و در فرمولاسیون‌های زیاد صنعتی و به‌خصوص در داروسازی مورد استفاده است).
نکات قابل‌توجه:
۱- در تجزیه و شناسایی مواد مؤثر زردآلو مشخص‌شده که در هر ۱۰۰ گرم زردآلوی تازه علاوه بر مواد ذکرشده، مواد با مقادیر زیر نیز وجود دارند:
بین ۳۸ تا ۵۸ کالری، ۸۵ درصد آب تا ۱/۲ درصد پروتئین تا ۰/۶ درصد چربی تا ۱۴ درصد مجموع قندها تا ۱/۵ درصد فیبر تا ۱/۳ درصد خاکستر تا ۳۰ میلی‌گرم کلسیم تا ۳۴ میلی‌گرم فسفر تا ۱/۱ میلی‌گرم آهن، ۱ میلی‌گرم سدیم و حدود ۲۲۰ میلی‌گرم پتاسیم.
۲- برگه زردآلو که مقدار زیادی آب را ازدست‌داده است، حاوی ۲۰ درصد آب و حدود چهار برابر زردآلوی تازه مواد مؤثر است (در مقایسه بین وزن‌های مساوی برگه زردآلو و زردآلوی تازه).
٣- ده کشور اول تولیدکننده زردآلو در سال ۲۰۱۱ شامل ترکیه، ایران، ازبکستان، الجزیره، ایتالیا، پاکستان، مراکش، فرانسه، اوکراین و ژاپن بوده‌اند که میزان ۲۷۶۴۶۲۳ تن تولید داشته‌اند.
نکته مهم:
بیشترین میزان تأثیرگذاری گیاهان دارویی متعلق به عصاره گیاهان دارویی است و بعدازآن می‌توان به مکمل‌هایی نظیر کپسول‌ها اشاره کرد. کمترین میزان اثرگذاری هم متعلق به عرق و چای و دم‌نوش است.
امیدوارم که اطلاعات خوب و مفیدی در اختیار شما قرار داده باشیم با نظر دهی و امتیازدهی مارو از کیفیت مطالب آگاه نمایید. برای دریافت اطلاعات بیشتر به سایت فروشگاه محصولات ارگانیک آشا مراجعه نمایید و برای کسب اطلاعات در مورد محصولات ارگانیک می‌توانید با شماره 09120038341 مشاور فروشگاه ارگانیک آشا تماس بگیرید یا از طریق تلگرام، اینستاگرام با ما در ارتباط باشید.
منابع اطلاعات:
کتاب‌ها و مقالات گیاهان دارویی
فروشگاه محصولات ارگانیک آشا
موسسه کار آفرینی دکتر زرقانی
