خواص مهم کدو تنبل چیست؟
نام دیگر: کدوی تخم
نام علمی: Cucurbita pepo
نام عمومی: Pumpkin
نام انگلیسی: Pumpkin seed
نام عربی: قرع كوسه
نام فرانسوی: Citrouille
نام آلمانی: Eierkurbis
نام مترادف: Cucurbita mammeata
نام خانواده: Cucurbitaceae (کدو)
گیاهشناسی و خواص مهم کدو تنبل چیست؟
کدوتنبل، گیاهی است یکساله با ساقه علفی پیچکدار و گسترده بر روی زمین یا بالارونده که طول آن تا ۱۰ متر می رسد. کدوتنبل ساقه استوانهای شیاردار و در وسط تو خالی دارد که پوشیده از تارهای خشن است. برگهای این گیاه بزرگ، پوشیده از کرک، دندانهدار و همچنین منقسم به پنج لوب زاویهدار است. گلها درشت و به رنگ زرد هستند که در دو نوع نر و ماده روی یکپایه قرارگرفتهاند.
میوه گیاه که کدوتنبل نامیده میشود، کروی، حجیم و بزرگ است و اکثراً دو فرورفتگی در بالا و پایین آن وجود دارد. قسمت گوشتدار میوه، خوراکی و به رنگ زرد تا نارنجی است. در داخل میوه حفره بزرگی وجود دارد که دانههای فراوان به جدار آن چسبیده است. دانههای کدو بیضی شکل و به طول تا ۲۰ میلیمتر، عرض تا ۱۰ و به قطر تا ۴ میلیمتر است که ته آن گرد و نوک آن باریک است. مغز دانه حاوی روغن فراوان است و مصرف خوراکی دارد. دانهها نیز به رنگ سفید یا سفید مایل به زرد هستند.
تاریخچه و خواص مهم کدو تنبل چیست؟
دانه گونههای مختلف کدوتنبل قرنها در طب سنتی، برای دفع کرمها و انگلهای رودهای از بدن بهکار رفته است. چنانکه مرسوم است، دانه گونههای کدوتنبل بعد از آسیاب شدن یا همانند چای، مصرف میشوند. مقدار دانهای که میتواند اثر فارماکولوژیکی داشته باشد، بسته به گونه گیاه متفاوت و از ۵۰ گرم تا بیش از ۵۰۰ گرم است و معمولاً این میزان در چند قسمت خورده میشود. در برخی فرهنگها، خوردن مقدار کمی از دانه گیاه بهطور روزانه برای پیشگیری از عفونتهای کرمی پیشنهاد میشود. یکی از خواص کدوتنبل استفاده از دانههای آن برای درمان بیماریهای غده پروستات است.
منشأ جغرافیایی:
این گیاه بومی آمریکاست، اما امروزه در همه مناطق کشت میگردد. از کشورهای شوروی سابق، یوگسلاوی سابق، چین، اتریش، مجارستان و مکزیک به دیگر نقاط جهان صادر میشود.
دارو شناختی وخواص مهم کدو تنبل چیست؟
مهمترین اثر دانههای کدو مهار ۵ آلفاردوکتاز است که دی هیدروتستسترون را به SHBG تبدیل میکند. در این عمل کوکوربیتاسینهای دانه نقش مهمی دارند. اثر مهم دیگر آن بهعنوان آنتیاکسیدان است. گزارشهایی از خواص کدوتنبل در مورد اثرات ضد کرم، ضد تومور و کاهش چربی از برخی گونههای کدو نیز وجود دارد. خاصیت کاهش قند خون مربوط به میوه کدو در بعضی گونهها گزارش شده است. همچنین خاصیت کاهش تورم پروستات در مشکلاتی ازجمله تکرر ادرار، تأخیر در ادرار، باقی ماندن ادرار در مثانه و مجرای ادرار از دانه کدوتنبل در ارتباط با مادهای به نام کوکوربیسین گزارش شده است.
اشکال دارویی:
شکل مصرفی آن بهصورت چای معمول نیست؛ ولی ۱۰ تا ۲۰ گرم از مغز دانهها روزانه جویده شود. داروهای آن به شکل پودر، کپسول گیاهی یا اشکال دیگر تهیه شدهاند. دانههای Cucurbita حاوی حدود ۵۰ درصد روغن است که مهمترین اسیدهای چرب آن شامل اسید پالمیتیک، اسید استئاریک، اسید اولئیک و اسید لینولئیک هستند. همچنین پکتین، پروتئین و ویتامین E《گاماتوکوفرول》از دیگر ترکیبات این دانه میباشند. ترکیبات دیگری که در انواع کدو گزارش شده شامل اسیدهای آمینه، استرولها و تری ترپن هاست.
سمیت:
تاکنون هیچگونه سمیت و عارضهای از کدوتنبل گزارش نشده است.
مهمترین اثرات گزارش شده میوه و دانه کدوتنبل:
از مهمترین خواص کدوتنبل می توان به ضد تجمع پلاکتها، ضد آندروژن، ضد قند، ضد ادم، ضد التهاب، ضد اکسیدان، ضد تورم پروستات، ضد تب، ضد کرم، مقوی اعصاب، ملین، مهارکننده ۵ آلفاردوکتاز، ادرارآور و خلط آور اشاره کرد.
ترکیبات مهم:
حاوی ۳۵ تا ۴۰ درصد روغن مایع، به میزان تا ۳۰ درصد پکتین و ۲۵ تا ۳۰ درصد پروتئین است. املاح معدنی موجود در کدوتنبل شامل منگنز، روی، مس و به مقدار کم سلنیوم است. مهمترین ویتامین کدوتنبل، ویتامین E است. از دیگر ترکیبات با اهمیت آن چربیها، هورمونها، آنزیمها و کوکوربیتاسینهاست. مواد فعال ضد کرم دانهها، کوکوربیتاسینها (از مشتقات کربوکسی پیرولیدین) هستند. انتشار این ماده بهطور محدود در این خانواده است. میزان این مواد در گونه Maxima از ۰/۵۳ تا ۱/۹۴ درصد، در گونه Moschata از ۰/۴ تا ۰/۸۴ درصد و در گونه Pepo از ۰/۱۸ تا ۰/۶۶ درصد متغیر است. میوه کدو حاوی مقدار زیادی کاروتنوئید و دانههای نارس آن حاوی کاروتن، بتاکاروتن و لکتین است. همچنین گونههای مختلف کدو ازنظر میزان و تعداد کاروتنوئیدها متفاوتاند.
نکات قابلتوجه:
۱- در بعضی منابع بیشترین اثر کاهش تورم پروستات را مربوط به مغز دانههای Cucurbita pepo convar citrullinina var. styriaca میدانند و معتقدند که گونههای دیگر اثرات به مراتب ضعیفتری نسبت به اینگونه دارند.
۲- بیشترین فراوردههای دارویی حاصل از کدو مربوط به مغز دانه آن است که در رده داروهای اورولوژی به منظور کاهش تورم پروستات تهیه شده است.
نکته مهم:
بیشترین میزان تأثیرگذاری گیاهان دارویی متعلق به عصاره گیاهان دارویی است و بعدازآن میتوان به مکملهایی نظیر کپسولها اشاره کرد. کمترین میزان اثرگذاری هم متعلق به عرق و چای و دمنوش است.
امیدوارم که اطلاعات خوب و مفیدی در اختیار شما قرار داده باشیم با نظر دهی و امتیازدهی مارو از کیفیت مطالب آگاه نمایید. برای دریافت اطلاعات بیشتر به سایت فروشگاه محصولات ارگانیک آشا مراجعه نمایید و برای کسب اطلاعات در مورد محصولات ارگانیک میتوانید با شماره 09120038341 مشاور فروشگاه ارگانیک آشا تماس بگیرید یا از طریق تلگرام، اینستاگرام با ما در ارتباط باشید.
خواص مهم کدو تنبل چیست؟
منابع اطلاعات:
کتابها و مقالات گیاهان دارویی
فروشگاه محصولات ارگانیک آشا
موسسه کار آفرینی دکتر زرقانی