خواص ریشه روناس
نام فارسی: روناس
نام علمی: Rubia tinctoria
نام های عمومی: Madder root
نام انگلیسی: Madder
نام عربی: فوه (Fuwah)
نام فرانسوی: Garance
نام آلمانی: Krapp
نام‌های مترادف: Rubia sylvestris
نام خانواده: Rubiaceae (روناس)
گیاه‌شناسی و خواص ریشه روناس:
روناس گیاهی است علفی و چندساله که ارتفاع آن تا ۱/۵ متر می‌رسد. ساقه گیاه چهارگوش و پوشیده از خارهای کوچک است. اصولاً خارهای خشن ساقه قلاب مانند هستند و گیاه به همین وسیله می‌تواند به تکیه‌گاه بچسبد و بالا برود. برگ‌ها بیضی، دراز و نوک تیزند و در هر بند ساقه (ساقه دارای بندهایی است) دو برگ و اصولاً چهار گوشوارک برگ مانند می‌روید. گل‌ها کوچک، زردرنگ و به صورت اجتماع چترمانند در انتها یا حول محور ساقه ها قرار دارند. میوه به‌صورت سته، کروی و قرمز تیره است.
قسمت مورد استفاده گیاه ریشه‌های سخت آن است که قطر آن‌ها حداکثر به یک سانتی‌متر و طولشان به یک متر می‌رسد. پوست ریشه‌ها قرمز مایل به قهوه‌ای و قسمت داخلی آن‌ها قرمز روشن است. ریشه دارای ماده رنگی قرمز آلیزارین است که از رنگ‌های مهم گیاهی است. روناس در نقاط مختلف جهان، از جمله آفریقا، آسیا و اروپا می‌روید. این گیاه در بیشتر نقاط ایران، به‌خصوص نواحی مرکزی و شمالی ایران نیز رویش دارد. روناس در طب سنتی ایران به‌عنوان ادرارآور، تقویت کننده و قابض (درمان اسهال) مصرف می‌شده است.
احتیاط:
با اینکه در بعضی منابع، میزان دارویی آن ۱ گرم پودر ریشه سه بار در روز ذکر شده، ولی به خاطر اثرات سمی و سرطان زایی، مصرف آن به‌صورت خوراکی توصیه نمی‌شود.
ابن‌سینا در کتاب قانون راجع به خواص ریشه روناس چنین گفته است:
روناس یا فوه الصباغين (عربی) تلخ است و با ملایمت می‌زداید. میوه‌اش را با اسکنجبین خورند، علاج ورم طحال است. در ادرار بول چنان قوی است که شاید خون با بول بیرون ریزد. کسی که این دارو را بخورد، باید هر روزه تن خود را شست و شو دهد. دارای اثر قاعده آور است.
در مخزن الادویه راجع به روناس چنین آمده است:
فوه به فارسی روناس گفته می‌شود. ریشه‌ای است سرخ تیره که در رنگرزی استفاده می‌گردد. بهترین ریشه، تازه و رنگین و سرخ آن است. طبیعت آن گرم و خشک است. آشامیدن آن با عسل جهت رفع فلج اعضای بی‌حس شده، یرقان، تقویت معده و ادرار بول مفید است. دارای خاصیت قاعده آور و با عسل جهت مشکلات کبد و طحال نافع است. خوردن سائیده آن با غذا جهت گزیدن سگ دیوانه (هار) و برگ، شاخ و میوه آن پادزهر بسیاری از سموم است. مصرف زیاد آن برای مثانه ضرر دارد.
دیگر خواص ریشه روناس:
قابض، هضم کننده، سرطان‌زا، ادرار آور، قاعده آور، موتاژن زا، ژنوتوکسیک و سمی.
نکته مهم:
بیشترین میزان تأثیرگذاری گیاهان دارویی متعلق به عصاره‌های خالص گیاهان دارویی است و بعدازآن می‌توان به مکمل‌هایی نظیر کپسول‌ها اشاره کرد. کمترین میزان اثرگذاری هم متعلق به عرق و چای و دم‌نوش است.
امیدوارم که اطلاعات خوب و مفیدی در اختیار شما قرار داده باشیم با نظر دهی و امتیازدهی مارو از کیفیت مطالب آگاه نمایید. برای دریافت اطلاعات بیشتر به سایت فروشگاه محصولات ارگانیک آشا مراجعه نمایید و برای کسب اطلاعات در مورد محصولات ارگانیک می‌توانید با شماره 09120038341 مشاور فروشگاه ارگانیک آشا تماس بگیرید یا از طریق تلگرام، اینستاگرام با ما در ارتباط باشید.
منابع اطلاعات:
کتاب‌ها و مقالات گیاهان دارویی
فروشگاه محصولات ارگانیک آشا
موسسه کار آفرینی دکتر زرقانی
